ارزیابی طرح‌‌های اسکان عشایر با تأکید بر نگرش اسکان‌یافتگان (نمونه موردی: سایت تلخاب- استان ایلام)

امروزه عوامل متعددی از جمله‌ فروپاشی ساختار و نظام‌های ایلی، تخریب و کاهش مراتع، عدم برخورداری کودکان و نوجوانان از سیستم آموزشی مناسب، فقدان برخورداری از امکانات بهداشتی و درمانی و ... روند زندگی کوچ‌نشینی را با مشکل مواجه کرده است. لذا برنامه‌ریزان و متخصصان مربوطه به‌منظور ارتقای کیفیت زندگی عشایر راهبردهایی را ارائه کرده‌اند که یکی از مطلوب‌ترین این راهکارها، طرح اسکان عشایر است. سایت اسکان عشایر تلخاب از توابع بخش مرکزی شهرستان بدره در استان ایلام از جمله سایت‌هایی است که در سنوات گذشته بنا به درخواست عشایر ساکن در آن، با برنامه‌ریزی مدیریت امور عشایری، توسط بنیاد مسکن انقلاب اسلامی طراحی گردیده است. هدف مقاله حاضر ارزیابی طرح اسکان عشایر تلخاب با تأکید بر نگرش عشایر اسکان‌یافته است. این مقاله جنبه کاربردی دارد و به روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از جمع‌آوری اطلاعات به روش میدانی از قبیل تکمیل پرسشنامه، مصاحبه و مشاهده و استفاده از آزمون آماری t و نرم‌افزار آماری spss انجام گرفته است. این مقاله با هدف بررسی اثرات کالبدی- فضایی طرح اسکان بر عشایر اسکان‌یافته در سایت تلخاب در ابعادی از جمله سکونتگاه (مسکن، معابر و دفع آب‌های سطحی و فاضلاب)، دسترسی به خدمات زیربنایی و روبنایی، مشارکت عشایر در اجرای طرح، تأثیر اسکان بر معیشت ساکنان و رضایت‌مندی عشایر تدوین گردیده است. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که عشایر اسکان‌یافته در مجموع از سایت اسکان رضایت دارند و از جهاتی از جمله‌ وضعیت معابر و کانال کشی روستا، مشارکت عشایر در اجرای طرح، مکان‌یابی سایت و دسترسی به برخی از خدمات، انتظارات آن‌ها برآورده شده است. اما از جهاتی دیگر از جمله‌ کمبود میزان اعتبارات بانکی، دسترسی به برخی از خدمات (آب، اماکن بهداشتی- درمانی، ورزشی، مذهبی و تجاری) و دسترسی به فرصت‌های شغلی جدید، سایت اسکان نتوانسته است انتظارات عشایر را برآورده کند.